Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος
Κάπνισμα
Η πολιτική κατά της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ και κατά του καπνίσματος, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Καταναλωτικά Βήματα - Τεύχος Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2003
Καθώς προχωρούν τα χρόνια, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η ανεξέλεγκτη χρήση του καπνού προκαλούν όλο και μεγαλύτερη ανησυχία, σε ολόκληρη την Ευρώπη, ιδιαίτερα, όταν η αύξηση της κατανάλωσης συνδέεται με τα παιδιά και εφήβους. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο η καταπολέμηση του καπνίσματος όσο και η μείωση της κατανάλωσης του οινοπνεύματος αποτελούν πρωταρχικούς στόχους, για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Αλκοόλ
Το αλκοόλ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες καταστροφής πολλών ζωτικών οργάνων του ανθρώπινου οργανισμού.
Από την πλευρά του, λοιπόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει, κατά καιρούς, προτείνει λύσεις, για τη μείωση της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών: Οι πωλητές των αλκοολούχων ποτών πρέπει να ζητούν από τους νέους τις ταυτότητές τους και, μόνον όταν αυτοί έχουν συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους (ή το 18ο, ανάλογα με τη νομοθεσία κάθε κράτους), θα μπορούν να αγοράσουν αλκοόλ. Για επίδειξη, όμως, πλαστής ταυτότητας ή χρησιμοποίηση άλλων τεχνασμάτων, εκ μέρους των νέων ανθρώπων, πρέπει να προβλέπονται βαριά πρόστιμα και ποινές.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι, στην Ελλάδα, υπάρχει νόμος, που απαγορεύει την πώληση οινοπνευματωδών ποτών στους ανήλικους. Δυστυχώς δεν εφαρμόζεται.
Σημαντική είναι η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την προστασία των νέων ανθρώπων, η εναντίωσή της, δηλαδή, στις διάφορες διαφημιστικές εκστρατείες των κατασκευαστών αλκοολούχων ποτών. Στόχος είναι να δοθούν, στους νέους, εναλλακτικές μορφές διασκέδασης, μακριά από τα οινοπνευματώδη ποτά.
Η τιμή, των ποτών δεν πρέπει να είναι "δελεαστική". Είναι θετικό το γεγονός ότι η τιμή, για παράδειγμα, ενός αναψυκτικού είναι χαμηλότερη, από την τιμή μιας μπύρας. Ας μην ξεχνούμε πως, συχνά, η επιλογή μας γίνεται με βάση την οικονομική μας δυνατότητα. Για να αποφευχθεί, λοιπόν, η ευρεία κατανάλωση των οινοπνευματωδών ποτών, μεταξύ των νεαρών ατόμων, θα ήταν σαφώς καλύτερο να αυξηθεί η τιμή τους ακόμη περισσότερο, ώστε να υπάρχει για τους νέους ένα επιπλέον "εμπόδιο". Γνωρίζουμε, εξάλλου, ότι η αυξημένη φορολογία του αλκοόλ, σε όλα τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί μια σημαντική πηγή κρατικών εσόδων. Αυτό μπορεί να είναι κακό για την τσέπη μας, αλλά σίγουρα είναι καλό για την υγεία μας.
Γεγονός είναι ότι η υψηλή και καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει, ουσιαστικά, τον κίνδυνο πρόκλησης πολλών ασθενειών καθώς και τη θνησιμότητα. Παθήσεις, που συνδέονται με την κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να είναι:
• Νευρολογικές αλκοολικές διαταραχές:
o Αλκοολική πολυνευροπάθεια, με κύρια συμπτώματα παραισθήσεις, μυϊκή αδυναμία και αδυναμία βαδίσεως.
o Χρόνια αλκοολική εγκεφαλοπάθεια, με κλινικές εκδηλώσεις ψυχώσεις, μελαγχολία, τάσεις αυτοκτονίας κ.λπ.. Τελικό στάδιο είναι η άνοια (ανίατη πάθηση).
• Καρδιακές αλκοολικές διαταραχές:
o Υπέρταση.
o Υπερτροφία - διάταση των καρδιακών κοιλοτήτων, η οποία οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια (μείωση της απόδοσης της καρδιάς, η οποία, συνήθως, οδηγεί στο θάνατο).
• Αλκοολική υπογλυκαιμία: Προκαλεί ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρόμο των χεριών, κεφαλαλγίες και μπορεί να οδηγήσει σε προκωματώδη κατάσταση.
• Αναπνευστικές αλκοολικές διαταραχές:
o Πνευμονία.
o Σύνδρομο "ύπνου - άπνοιας" (διαταραχή ή / και σταμάτημα της αναπνοής, κατά τη διάρκεια του ύπνου).
• Γαστρεντερικές αλκοολικές διαταραχές:
o Καρκίνος του οισοφάγου.
o Οξεία γαστρίτιδα.
o Χρόνιο πεπτικό έλκος.
o Παγκρεατίτιδα.
o Αναιμία (λόγω μη απορρόφησης της βιταμίνης Β12 και του φυλλικού οξέος).
• Η κίρρωση του ήπατος: Είναι η σημαντικότερη ασθένεια που προκαλείται, ως επί το πλείστον, από την κατανάλωση οινοπνεύματος. Είναι η καταστροφή των ηπατικών κυττάρων, με αποτέλεσμα τη νέκρωση του ήπατος - ηπατική ανεπάρκεια - και το θάνατο!
• Οι χρόνιοι αλκοολικοί "ασθενείς" είναι περισσότερο επιρρεπείς, σε όλες τις λοιμώξεις και στην ανάπτυξη διαφόρων μορφών καρκίνου.
Το αλκοόλ αποτελεί πηγή πολλών προβλημάτων: Η κατανάλωσή του προκαλεί τροχαία ατυχήματα, ατυχήματα στους εργασιακούς χώρους, ατυχήματα στο σπίτι, μείωση της παραγωγικότητας των εργαζομένων, αύξηση της ανεργίας, κοινωνική περιθωριοποίηση, κοινωνικό αποκλεισμό, βία, προβλήματα στα πλαίσια της οικογένειας, αύξηση της εγκληματικότητας και τόσα άλλα.
Αποτέλεσμα της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών είναι η μειωμένη οδηγική ικανότητα, δηλαδή, η μείωση της αντίληψης και των αντανακλαστικών μας, η υπερεκτίμηση των οδηγικών ικανοτήτων μας, η οποία οδηγεί σε σημαντική αύξηση του αριθμού των τραυματισμών και των θανάτων στην άσφαλτο.
Είναι αναγκαίο να διαχωριστεί η "ανεύθυνη συμπεριφορά", που σχετίζεται με την κατανάλωση ή υπερκατανάλωση αλκοόλ (μέθη), από την εγκληματική συμπεριφορά της οδήγησης, μετά από κατανάλωση αλκοόλ. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 10.000 οδηγοί, επιβάτες, πεζοί και ποδηλάτες σκοτώνονται, κάθε χρόνο, σε τροχαία ατυχήματα, στα οποία η ικανότητα του οδηγού είχε ελαττωθεί, εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος.
Θεσπίζοντας νόμους και λαμβάνοντας μέτρα, σχετικά με τα ανώτατα όρια συγκέντρωσης αλκοόλ στο αίμα, οι κυβερνήσεις των Ευρωπαϊκών Κρατών κατάφεραν να μειώσουν τους θανάτους, από τροχαία ατυχήματα κατά 10%.
Όλες, σχεδόν, οι χώρες, έχουν υιοθετήσει μέτρα, σχετικά με τα επιτρεπόμενα όρια αλκοόλ στο αίμα. Ας δούμε τα όρια που ισχύουν:
• Νόμιμο όριο κάτω από 0,5 γρ. / λίτρο: Βουλγαρία, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία, Ρωσία, Πολωνία, Ουγγαρία.
• Νόμιμο όριο κάτω από ή ίσο με 0,5 γρ. / λίτρο: Φινλανδία, Γαλλία, Αυστραλία, Ισλανδία, Νορβηγία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ολλανδία, Ελλάδα.
• Νόμιμο όριο κάτω από ή ίσο με 0,2 γρ. / λίτρο: Σουηδία.
• Νόμιμο όριο κάτω από ή ίσο με 0,8 γρ. / λίτρο: Νότια Αφρική, Ιταλία, Αυστρία, Ηνωμένες Πολιτείες, Γερμανία, Ελβετία, Καναδάς, Δανία, Βέλγιο, Ισπανία, Λουξεμβούργο, Μεγάλη Βρετανία.
Παρόλα αυτά, δε θα πρέπει να εθελοτυφλούμε. Όποια μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης οινοπνεύματος και να ληφθούν, δύσκολα, θα εφαρμοσθούν, αν οι ίδιοι οι πολίτες δε συνειδητοποιήσουμε τους κινδύνους και τις βλάβες, που προκαλεί η υπερβολική κατανάλωση του αλκοόλ.
Κάπνισμα
Το θέμα του ελέγχου του καπνίσματος, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα, το οποίο απασχολεί, τον τελευταίο καιρό, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυόμισι εκατομμύρια άνθρωποι, στον κόσμο, θυσιάζονται, κάθε χρόνο, στο βωμό του καπνίσματος. Κάθε 13 δευτερόλεπτα, 1 άνθρωπος πεθαίνει, εξ αιτίας του καπνίσματος. Το κάπνισμα αποτελεί μια νοσηρή συνήθεια, για πολλούς λόγους. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, από την έναρξη του καπνίσματος, προκαλείται εθισμός. Αναμφισβήτητα, το ποσοστό των θανάτων, που σχετίζονται με το κάπνισμα, είναι πολύ υψηλό. Έτσι, οι διάφορες ενέργειες, από την πλευρά των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι αναγκαίες. Οι 500.000 θάνατοι, που καταγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ετησίως και που συνδέονται με το κάπνισμα, καθώς και η ανησυχητική αύξηση του αριθμού των παιδιών και των εφήβων, που καπνίζουν, πρέπει να σημάνουν συναγερμό. Έχει αποδειχθεί ότι το 60% των καπνιστών αρχίζουν να καπνίζουν, πριν από την ηλικία των 13 ετών και το 90%, πριν από τα 18 τους χρόνια.
Οι σοβαρές ασθένειες, που προκαλούνται από το κάπνισμα είναι:
• Ο καρκίνος του πνεύμονα
• Η βρογχίτιδα
• Το άσθμα
• Η φυματίωση
• Η πνευμονία
• Τα εμφράγματα
• Τα εγκεφαλικά
• Το έλκος
• Διάφορες μορφές καρκίνου
Άλλες βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, στον ανθρώπινο οργανισμό, είναι οι εξής:
• Ελάττωση της πνευματικής διαύγειας
• Ροπή προς τα ναρκωτικά
• Μειωμένη ελαστικότητα και λάμψη του δέρματος
• Επιρροή στη γονιμότητα
• Μείωση της αίσθησης της όσφρησης
• Μείωση της γεύσης
• Μείωση της σωματικής ευεξίας
• Κιτρίνισμα των δοντιών
Οι γονείς παίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο, στη διαμόρφωση της καπνιστικής συνήθειας και των ενδεχόμενων ασθενειών των παιδιών.
Τα παιδιά με πατέρα καπνιστή έχουν κατά 42%, περισσότερες πιθανότητες, από τα παιδιά των μη καπνιστών, να παρουσιάσουν καρκίνο. Οι πιθανότητες υποδεκαπλασιάζονται, όταν ο πατέρας καπνίζει λιγότερα από 10 τσιγάρα, ημερησίως. Τα παιδιά των γυναικών, που καπνίζουν, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γεννιούνται με μικρότερο βάρος. Πρόωρα βρέφη που ζουν, σε περιβάλλον καπνιστών, έχουν αυξημένη θνησιμότητα και αυξημένες πιθανότητες να νοσήσουν από βρογχίτιδα, πνευμονία ή άσθμα. Ακόμη, το σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου είναι συχνότερο, όταν στο σπίτι κυκλοφορεί καπνός.
Οι εταιρίες τσιγάρων και, γενικότερα, οι καπνοβιομηχανίες στρέφονται, κυρίως, στους νέους. Κι αυτό, γιατί γνωρίζουν ότι, για να δημιουργήσουν μια αγορά για τα προϊόντα τους, θα πρέπει να "παγιδεύσουν" τους νέους, κατά τη διάρκεια της περιόδου, που διαμορφώνονται οι συνήθειές τους. Έτσι, στις μέρες μας, βλέπουμε τις εταιρίες να χρησιμοποιούν τα "ανήθικα" όπλα του μάρκετινγκ.
Πάντως, οι αυξημένοι φόροι φαίνεται να μειώνουν τον αριθμό των καπνιστών. Ο καπνός είναι ένα πολύ βαριά φορολογημένο προϊόν, στα περισσότερα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μέτρο αποδεικνύεται σωστό, δεδομένου ότι βοηθά στην αποθάρρυνση της κατανάλωσης καπνού, ειδικά μεταξύ των νέων ανθρώπων, οι οποίοι δε διαθέτουν υψηλό εισόδημα ή χαρτζιλίκι. Τρεις Οδηγίες, για τη φορολογία των προϊόντων καπνού, υιοθετήθηκαν το 1992. Αυτές καθορίζουν τη δομή της φορολογίας, για τα προϊόντα του καπνού. Έτσι, οι φόροι, στα τσιγάρα, πρέπει να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 70% της τελικής λιανικής τιμής (57% για το φόρο και 13% για το Φ. Π. Α.).
Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει ένα ψήφισμα σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος, σε όλους τους δημόσιους, κλειστούς χώρους.
Παρόλα αυτά, τα ψηφίσματα δεν είναι δεσμευτικά για τα κράτη - μέλη. Υπάρχει, όμως, μια Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απαιτεί, από τις καπνοβιομηχανίες, να αποκαλύπτουν τις λεπτομέρειες των πρόσθετων ουσιών, στα προϊόντα του καπνού (κι αυτό, γιατί πολλές από τις ουσίες, που βρίσκονται στον καπνό, είναι καρκινογόνες - ακόμη και το χαρτί, που περιβάλλει τον καπνό, είναι επικίνδυνο) και, συγχρόνως, απαγορεύει τις παραπλανητικές επιγραφές, όπως "ελαφριά" (light) και "ήπια" (mild). Οι προειδοποιήσεις, για τις βλαβερές συνέπειες του καπνού, πρέπει να καλύπτουν το 50% της επιφάνειας των πακέτων. Η περιεκτικότητα των τσιγάρων, σε πίσσα και νικοτίνη, πρέπει να μειωθεί.
Ένας ακόμη τρόπος, για τον έλεγχο των προϊόντων του καπνού, είναι ο συνεχής έλεγχος της παράνομης εισαγωγής των προϊόντων αυτών και η άμεση κατάργηση των αφορολόγητων - παράνομων πωλήσεων, καθώς και η απαγόρευση της πώλησης μεμονωμένων τσιγάρων (κυρίως σε μαθητές).
Το τσιγάρο έχει 3.000 ουσίες, εκ των οποίων οι περισσότερες είναι τοξικές. Οι πιο γνωστές είναι η νικοτίνη, το μονοξείδιο του άνθρακα και η πίσσα. Η νικοτίνη είναι η ουσία εκείνη, που προκαλεί την εξάρτηση, τον εθισμό, σε κάθε καπνιστή. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα "δηλητήριο", το οποίο επιδρά, άμεσα, στους πνεύμονες, περνά στην κυκλοφορία του αίματος και, επειδή επενεργεί στο κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλεί εθισμό.
Το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) είναι βλαβερό αέριο, που φτάνει στους πνεύμονες με τον καπνό και εμποδίζει τη δημιουργία οξυγονοαιμοσφαιρίνης. Έτσι, ο καπνιστής απορροφά, συνεχώς, λιγότερο οξυγόνο και έχει μειωμένη ενέργεια.
Γεγονός είναι ότι, πλέον, στην Ελλάδα, απαγορεύεται το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους, όπως Δημόσιες Υπηρεσίες, Μονάδες Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, Χώρους Εκπαίδευσης, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Επίσης, καθορίζεται η δημιουργία χώρων, για καπνιστές, όπου χρειάζεται. Έτσι, προστατεύονται τα παιδιά, τα άτομα τρίτης ηλικίας, οι έγκυες γυναίκες. Στο σημείο αυτό, πρέπει να τονίσουμε ότι, εκτός από τους καπνιστές, το κάπνισμα μπορεί να βλάψει και ανθρώπους, που ζουν ή εργάζονται κοντά σε καπνιστές, έστω κι αν οι ίδιοι δεν έχουν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους (Παθητικό Κάπνισμα).
Τα οφέλη, από τη διακοπή του καπνίσματος, αρχίζουν να φαίνονται, αμέσως, μόλις σταματήσουμε το κάπνισμα:
• Καλύτερη υγεία (Οι πνεύμονες "καθαρίζουν", καλύτερη φυσική κατάσταση και καλύτερες επιδόσεις, αύξηση της αντοχής κ.λπ.)
• Μακροζωία
• Οικονομία
Ακόμη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο κίνδυνος για την εκδήλωση στεφανιαίας νόσου μειώνεται κατά 50%, ένα μόλις χρόνο, μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ενώ, δέκα χρόνια μετά, ο κίνδυνος για εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα μειώνεται στα επίπεδα εκείνων, που δεν κάπνισαν ποτέ.
Στα πλαίσια μιας συνολικής πολιτικής, για την καταπολέμηση του καπνίσματος και της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, έχει ιδιαίτερη σημασία να υιοθετηθούν ακόμη περισσότερα και αυστηρότερα μέτρα, με στόχο, κυρίως, τη μείωση της ζήτησης των προϊόντων του καπνού και των οινοπνευματωδών ποτών, από παιδιά και έφηβους.
Βασιλική Γ. Κλωτσοτήρα
Φοιτήτρια Τμήματος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Οικονομικών & Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Πηγές:
• "The Medical Clinics of North America", Παθολογικές Επιδράσεις του Οινοπνεύματος
• "Μ' ενδιαφέρει", Τεύχος 4, Ιούλιος - Αύγουστος 1998Αλκοόλ
Το αλκοόλ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες καταστροφής πολλών ζωτικών οργάνων του ανθρώπινου οργανισμού.
Από την πλευρά του, λοιπόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει, κατά καιρούς, προτείνει λύσεις, για τη μείωση της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών: Οι πωλητές των αλκοολούχων ποτών πρέπει να ζητούν από τους νέους τις ταυτότητές τους και, μόνον όταν αυτοί έχουν συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους (ή το 18ο, ανάλογα με τη νομοθεσία κάθε κράτους), θα μπορούν να αγοράσουν αλκοόλ. Για επίδειξη, όμως, πλαστής ταυτότητας ή χρησιμοποίηση άλλων τεχνασμάτων, εκ μέρους των νέων ανθρώπων, πρέπει να προβλέπονται βαριά πρόστιμα και ποινές.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι, στην Ελλάδα, υπάρχει νόμος, που απαγορεύει την πώληση οινοπνευματωδών ποτών στους ανήλικους. Δυστυχώς δεν εφαρμόζεται.
Σημαντική είναι η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την προστασία των νέων ανθρώπων, η εναντίωσή της, δηλαδή, στις διάφορες διαφημιστικές εκστρατείες των κατασκευαστών αλκοολούχων ποτών. Στόχος είναι να δοθούν, στους νέους, εναλλακτικές μορφές διασκέδασης, μακριά από τα οινοπνευματώδη ποτά.
Η τιμή, των ποτών δεν πρέπει να είναι "δελεαστική". Είναι θετικό το γεγονός ότι η τιμή, για παράδειγμα, ενός αναψυκτικού είναι χαμηλότερη, από την τιμή μιας μπύρας. Ας μην ξεχνούμε πως, συχνά, η επιλογή μας γίνεται με βάση την οικονομική μας δυνατότητα. Για να αποφευχθεί, λοιπόν, η ευρεία κατανάλωση των οινοπνευματωδών ποτών, μεταξύ των νεαρών ατόμων, θα ήταν σαφώς καλύτερο να αυξηθεί η τιμή τους ακόμη περισσότερο, ώστε να υπάρχει για τους νέους ένα επιπλέον "εμπόδιο". Γνωρίζουμε, εξάλλου, ότι η αυξημένη φορολογία του αλκοόλ, σε όλα τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί μια σημαντική πηγή κρατικών εσόδων. Αυτό μπορεί να είναι κακό για την τσέπη μας, αλλά σίγουρα είναι καλό για την υγεία μας.
Γεγονός είναι ότι η υψηλή και καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει, ουσιαστικά, τον κίνδυνο πρόκλησης πολλών ασθενειών καθώς και τη θνησιμότητα. Παθήσεις, που συνδέονται με την κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να είναι:
• Νευρολογικές αλκοολικές διαταραχές:
o Αλκοολική πολυνευροπάθεια, με κύρια συμπτώματα παραισθήσεις, μυϊκή αδυναμία και αδυναμία βαδίσεως.
o Χρόνια αλκοολική εγκεφαλοπάθεια, με κλινικές εκδηλώσεις ψυχώσεις, μελαγχολία, τάσεις αυτοκτονίας κ.λπ.. Τελικό στάδιο είναι η άνοια (ανίατη πάθηση).
• Καρδιακές αλκοολικές διαταραχές:
o Υπέρταση.
o Υπερτροφία - διάταση των καρδιακών κοιλοτήτων, η οποία οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια (μείωση της απόδοσης της καρδιάς, η οποία, συνήθως, οδηγεί στο θάνατο).
• Αλκοολική υπογλυκαιμία: Προκαλεί ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρόμο των χεριών, κεφαλαλγίες και μπορεί να οδηγήσει σε προκωματώδη κατάσταση.
• Αναπνευστικές αλκοολικές διαταραχές:
o Πνευμονία.
o Σύνδρομο "ύπνου - άπνοιας" (διαταραχή ή / και σταμάτημα της αναπνοής, κατά τη διάρκεια του ύπνου).
• Γαστρεντερικές αλκοολικές διαταραχές:
o Καρκίνος του οισοφάγου.
o Οξεία γαστρίτιδα.
o Χρόνιο πεπτικό έλκος.
o Παγκρεατίτιδα.
o Αναιμία (λόγω μη απορρόφησης της βιταμίνης Β12 και του φυλλικού οξέος).
• Η κίρρωση του ήπατος: Είναι η σημαντικότερη ασθένεια που προκαλείται, ως επί το πλείστον, από την κατανάλωση οινοπνεύματος. Είναι η καταστροφή των ηπατικών κυττάρων, με αποτέλεσμα τη νέκρωση του ήπατος - ηπατική ανεπάρκεια - και το θάνατο!
• Οι χρόνιοι αλκοολικοί "ασθενείς" είναι περισσότερο επιρρεπείς, σε όλες τις λοιμώξεις και στην ανάπτυξη διαφόρων μορφών καρκίνου.
Το αλκοόλ αποτελεί πηγή πολλών προβλημάτων: Η κατανάλωσή του προκαλεί τροχαία ατυχήματα, ατυχήματα στους εργασιακούς χώρους, ατυχήματα στο σπίτι, μείωση της παραγωγικότητας των εργαζομένων, αύξηση της ανεργίας, κοινωνική περιθωριοποίηση, κοινωνικό αποκλεισμό, βία, προβλήματα στα πλαίσια της οικογένειας, αύξηση της εγκληματικότητας και τόσα άλλα.
Αποτέλεσμα της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών είναι η μειωμένη οδηγική ικανότητα, δηλαδή, η μείωση της αντίληψης και των αντανακλαστικών μας, η υπερεκτίμηση των οδηγικών ικανοτήτων μας, η οποία οδηγεί σε σημαντική αύξηση του αριθμού των τραυματισμών και των θανάτων στην άσφαλτο.
Είναι αναγκαίο να διαχωριστεί η "ανεύθυνη συμπεριφορά", που σχετίζεται με την κατανάλωση ή υπερκατανάλωση αλκοόλ (μέθη), από την εγκληματική συμπεριφορά της οδήγησης, μετά από κατανάλωση αλκοόλ. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 10.000 οδηγοί, επιβάτες, πεζοί και ποδηλάτες σκοτώνονται, κάθε χρόνο, σε τροχαία ατυχήματα, στα οποία η ικανότητα του οδηγού είχε ελαττωθεί, εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος.
Θεσπίζοντας νόμους και λαμβάνοντας μέτρα, σχετικά με τα ανώτατα όρια συγκέντρωσης αλκοόλ στο αίμα, οι κυβερνήσεις των Ευρωπαϊκών Κρατών κατάφεραν να μειώσουν τους θανάτους, από τροχαία ατυχήματα κατά 10%.
Όλες, σχεδόν, οι χώρες, έχουν υιοθετήσει μέτρα, σχετικά με τα επιτρεπόμενα όρια αλκοόλ στο αίμα. Ας δούμε τα όρια που ισχύουν:
• Νόμιμο όριο κάτω από 0,5 γρ. / λίτρο: Βουλγαρία, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία, Ρωσία, Πολωνία, Ουγγαρία.
• Νόμιμο όριο κάτω από ή ίσο με 0,5 γρ. / λίτρο: Φινλανδία, Γαλλία, Αυστραλία, Ισλανδία, Νορβηγία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ολλανδία, Ελλάδα.
• Νόμιμο όριο κάτω από ή ίσο με 0,2 γρ. / λίτρο: Σουηδία.
• Νόμιμο όριο κάτω από ή ίσο με 0,8 γρ. / λίτρο: Νότια Αφρική, Ιταλία, Αυστρία, Ηνωμένες Πολιτείες, Γερμανία, Ελβετία, Καναδάς, Δανία, Βέλγιο, Ισπανία, Λουξεμβούργο, Μεγάλη Βρετανία.
Παρόλα αυτά, δε θα πρέπει να εθελοτυφλούμε. Όποια μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης οινοπνεύματος και να ληφθούν, δύσκολα, θα εφαρμοσθούν, αν οι ίδιοι οι πολίτες δε συνειδητοποιήσουμε τους κινδύνους και τις βλάβες, που προκαλεί η υπερβολική κατανάλωση του αλκοόλ.
Κάπνισμα
Το θέμα του ελέγχου του καπνίσματος, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα, το οποίο απασχολεί, τον τελευταίο καιρό, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυόμισι εκατομμύρια άνθρωποι, στον κόσμο, θυσιάζονται, κάθε χρόνο, στο βωμό του καπνίσματος. Κάθε 13 δευτερόλεπτα, 1 άνθρωπος πεθαίνει, εξ αιτίας του καπνίσματος. Το κάπνισμα αποτελεί μια νοσηρή συνήθεια, για πολλούς λόγους. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, από την έναρξη του καπνίσματος, προκαλείται εθισμός. Αναμφισβήτητα, το ποσοστό των θανάτων, που σχετίζονται με το κάπνισμα, είναι πολύ υψηλό. Έτσι, οι διάφορες ενέργειες, από την πλευρά των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι αναγκαίες. Οι 500.000 θάνατοι, που καταγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ετησίως και που συνδέονται με το κάπνισμα, καθώς και η ανησυχητική αύξηση του αριθμού των παιδιών και των εφήβων, που καπνίζουν, πρέπει να σημάνουν συναγερμό. Έχει αποδειχθεί ότι το 60% των καπνιστών αρχίζουν να καπνίζουν, πριν από την ηλικία των 13 ετών και το 90%, πριν από τα 18 τους χρόνια.
Οι σοβαρές ασθένειες, που προκαλούνται από το κάπνισμα είναι:
• Ο καρκίνος του πνεύμονα
• Η βρογχίτιδα
• Το άσθμα
• Η φυματίωση
• Η πνευμονία
• Τα εμφράγματα
• Τα εγκεφαλικά
• Το έλκος
• Διάφορες μορφές καρκίνου
Άλλες βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, στον ανθρώπινο οργανισμό, είναι οι εξής:
• Ελάττωση της πνευματικής διαύγειας
• Ροπή προς τα ναρκωτικά
• Μειωμένη ελαστικότητα και λάμψη του δέρματος
• Επιρροή στη γονιμότητα
• Μείωση της αίσθησης της όσφρησης
• Μείωση της γεύσης
• Μείωση της σωματικής ευεξίας
• Κιτρίνισμα των δοντιών
Οι γονείς παίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο, στη διαμόρφωση της καπνιστικής συνήθειας και των ενδεχόμενων ασθενειών των παιδιών.
Τα παιδιά με πατέρα καπνιστή έχουν κατά 42%, περισσότερες πιθανότητες, από τα παιδιά των μη καπνιστών, να παρουσιάσουν καρκίνο. Οι πιθανότητες υποδεκαπλασιάζονται, όταν ο πατέρας καπνίζει λιγότερα από 10 τσιγάρα, ημερησίως. Τα παιδιά των γυναικών, που καπνίζουν, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γεννιούνται με μικρότερο βάρος. Πρόωρα βρέφη που ζουν, σε περιβάλλον καπνιστών, έχουν αυξημένη θνησιμότητα και αυξημένες πιθανότητες να νοσήσουν από βρογχίτιδα, πνευμονία ή άσθμα. Ακόμη, το σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου είναι συχνότερο, όταν στο σπίτι κυκλοφορεί καπνός.
Οι εταιρίες τσιγάρων και, γενικότερα, οι καπνοβιομηχανίες στρέφονται, κυρίως, στους νέους. Κι αυτό, γιατί γνωρίζουν ότι, για να δημιουργήσουν μια αγορά για τα προϊόντα τους, θα πρέπει να "παγιδεύσουν" τους νέους, κατά τη διάρκεια της περιόδου, που διαμορφώνονται οι συνήθειές τους. Έτσι, στις μέρες μας, βλέπουμε τις εταιρίες να χρησιμοποιούν τα "ανήθικα" όπλα του μάρκετινγκ.
Πάντως, οι αυξημένοι φόροι φαίνεται να μειώνουν τον αριθμό των καπνιστών. Ο καπνός είναι ένα πολύ βαριά φορολογημένο προϊόν, στα περισσότερα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μέτρο αποδεικνύεται σωστό, δεδομένου ότι βοηθά στην αποθάρρυνση της κατανάλωσης καπνού, ειδικά μεταξύ των νέων ανθρώπων, οι οποίοι δε διαθέτουν υψηλό εισόδημα ή χαρτζιλίκι. Τρεις Οδηγίες, για τη φορολογία των προϊόντων καπνού, υιοθετήθηκαν το 1992. Αυτές καθορίζουν τη δομή της φορολογίας, για τα προϊόντα του καπνού. Έτσι, οι φόροι, στα τσιγάρα, πρέπει να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 70% της τελικής λιανικής τιμής (57% για το φόρο και 13% για το Φ. Π. Α.).
Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει ένα ψήφισμα σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος, σε όλους τους δημόσιους, κλειστούς χώρους.
Παρόλα αυτά, τα ψηφίσματα δεν είναι δεσμευτικά για τα κράτη - μέλη. Υπάρχει, όμως, μια Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απαιτεί, από τις καπνοβιομηχανίες, να αποκαλύπτουν τις λεπτομέρειες των πρόσθετων ουσιών, στα προϊόντα του καπνού (κι αυτό, γιατί πολλές από τις ουσίες, που βρίσκονται στον καπνό, είναι καρκινογόνες - ακόμη και το χαρτί, που περιβάλλει τον καπνό, είναι επικίνδυνο) και, συγχρόνως, απαγορεύει τις παραπλανητικές επιγραφές, όπως "ελαφριά" (light) και "ήπια" (mild). Οι προειδοποιήσεις, για τις βλαβερές συνέπειες του καπνού, πρέπει να καλύπτουν το 50% της επιφάνειας των πακέτων. Η περιεκτικότητα των τσιγάρων, σε πίσσα και νικοτίνη, πρέπει να μειωθεί.
Ένας ακόμη τρόπος, για τον έλεγχο των προϊόντων του καπνού, είναι ο συνεχής έλεγχος της παράνομης εισαγωγής των προϊόντων αυτών και η άμεση κατάργηση των αφορολόγητων - παράνομων πωλήσεων, καθώς και η απαγόρευση της πώλησης μεμονωμένων τσιγάρων (κυρίως σε μαθητές).
Το τσιγάρο έχει 3.000 ουσίες, εκ των οποίων οι περισσότερες είναι τοξικές. Οι πιο γνωστές είναι η νικοτίνη, το μονοξείδιο του άνθρακα και η πίσσα. Η νικοτίνη είναι η ουσία εκείνη, που προκαλεί την εξάρτηση, τον εθισμό, σε κάθε καπνιστή. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα "δηλητήριο", το οποίο επιδρά, άμεσα, στους πνεύμονες, περνά στην κυκλοφορία του αίματος και, επειδή επενεργεί στο κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλεί εθισμό.
Το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) είναι βλαβερό αέριο, που φτάνει στους πνεύμονες με τον καπνό και εμποδίζει τη δημιουργία οξυγονοαιμοσφαιρίνης. Έτσι, ο καπνιστής απορροφά, συνεχώς, λιγότερο οξυγόνο και έχει μειωμένη ενέργεια.
Γεγονός είναι ότι, πλέον, στην Ελλάδα, απαγορεύεται το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους, όπως Δημόσιες Υπηρεσίες, Μονάδες Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, Χώρους Εκπαίδευσης, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Επίσης, καθορίζεται η δημιουργία χώρων, για καπνιστές, όπου χρειάζεται. Έτσι, προστατεύονται τα παιδιά, τα άτομα τρίτης ηλικίας, οι έγκυες γυναίκες. Στο σημείο αυτό, πρέπει να τονίσουμε ότι, εκτός από τους καπνιστές, το κάπνισμα μπορεί να βλάψει και ανθρώπους, που ζουν ή εργάζονται κοντά σε καπνιστές, έστω κι αν οι ίδιοι δεν έχουν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους (Παθητικό Κάπνισμα).
Τα οφέλη, από τη διακοπή του καπνίσματος, αρχίζουν να φαίνονται, αμέσως, μόλις σταματήσουμε το κάπνισμα:
• Καλύτερη υγεία (Οι πνεύμονες "καθαρίζουν", καλύτερη φυσική κατάσταση και καλύτερες επιδόσεις, αύξηση της αντοχής κ.λπ.)
• Μακροζωία
• Οικονομία
Ακόμη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο κίνδυνος για την εκδήλωση στεφανιαίας νόσου μειώνεται κατά 50%, ένα μόλις χρόνο, μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ενώ, δέκα χρόνια μετά, ο κίνδυνος για εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα μειώνεται στα επίπεδα εκείνων, που δεν κάπνισαν ποτέ.
Στα πλαίσια μιας συνολικής πολιτικής, για την καταπολέμηση του καπνίσματος και της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, έχει ιδιαίτερη σημασία να υιοθετηθούν ακόμη περισσότερα και αυστηρότερα μέτρα, με στόχο, κυρίως, τη μείωση της ζήτησης των προϊόντων του καπνού και των οινοπνευματωδών ποτών, από παιδιά και έφηβους.
Βασιλική Γ. Κλωτσοτήρα
Φοιτήτρια Τμήματος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Οικονομικών & Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Πηγές:
• "The Medical Clinics of North America", Παθολογικές Επιδράσεις του Οινοπνεύματος
• "Μ' ενδιαφέρει", Τεύχος 28, Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2002
• "Ογκολογική Ενημέρωση", Τόμος 2ος, Τεύχος 5ο, Ιούλιος -Σεπτέμβριος 2000
• "Μ' ενδιαφέρει", Τεύχος 21, Μάρτιος - Απρίλιος 1997
• "Στους ρυθμούς της καρδιάς", Τόμος 10, Τεύχος 109, Μάιος 2001
2 σχόλια:
ΘΕΛΕΙ ΤΟΛΜΗ ΚΑΙ ΑΝΔΡΕΙΑ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΝΕΟΣ ΣΗΜΕΡΑ ΕΛΕΓΕ ΚΑΠΟΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΑΣ. ΚΑΙ ΤΟ ΠΙΣΤΕΥΩ. ΩΡΑΙΟ ΣΟΥ ΤΟ BLOG ΣΕ ΣΥΓΧΑΙΡΩ.
ΚΑΙ ΤΟ ΩΡΑΙΟΤΕΡΟ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ ΝΕΟΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ. Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ "ΑΦΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΛΘΕΙΝ ΠΡΟΣ ΜΕ" ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ.
Δημοσίευση σχολίου